Truyền thuyết Tượng Nghè

13. Truyền thuyết Tượng Nghè

Ngày xưa, ở làng Phương Sơn ( nay thuộc xã Triệu Sơn) có một anh nhà nghèo chuyên sống bằng nghề nhùi cá. Một sáng nọ, như thường lệ anh vác nhùi ra đồng. Anh làm việc cật lực, hết buổi mà vẫn chưa bắt được con cá nào, có điều lạ là sâu mỗi lần nhùi, anh có thấy một hòn đá lạ nằm trong nhùi. Anh đã quăng nó đi thật xa nhưng rồi cất nhùi lên lại vẫn thấy nó. Hàng chục lần vẫn thế, anh cảm thấy lo sợ trước việc lạ lùng này. Anh nghĩ cách đem hòn đá rửa sạch, đặt ngay ngăn lên bờ ruộng, rồi anh quỳ xuống cầu nguyện. Anh cầu rằng xin hòn đá đừng quấy rầy anh, cho anh nhùi được nhiều cá để sống qua ngày. Nếu được như thế anh sẽ mang hòn đá về thờ như vật linh thiêng.

   Quả nhiên sau lời nguyện ấy, anh nhùi cá nhát được được nhát đó. Sáng hôm ấy trở đi, ngày nào anh cũng kiếm được nhiều cá. Do đó anh thờ cúng hòn đá như một vị thần. Điều lạ lùng là hòn đá ngày một lớn, lớn mãi, và lạ hơn là càng lớn nó càng giống hình người. Anh hoảng sợ bèn báo cùng làng xóm biết. Bà con cho là vị thân hộ dân nên lập miếu rước tượng đá đến thờ phụng trang nghiêm, tôn xưng là ông Nghè.

   Hiện nay miếu Tượng Nghè vẫn còn ở làng Phương Sơn. Hàng năm bà con trong làng vẫn tổ chức cúng viếng đều đặn.

(Nguồn: "Văn học dân gian Quảng Trị"- Tập 1 - Sở văn hóa; Thông tin thể thao; Thư viện Quảng trị 1922)