12. Sự tích chùa Như Phước
Từ xưa, làng Như Lệ vốn không có chùa. Vào những ngày sóc vọng, dân làng phải đi lễ ở chàu Thượng Phước. Làng Thượng Phước tuy có chừa nhưng ít người ngưỡng mộ, do đó mọi việc trong chùa đều do dân làng Như Lệ lo liệu. Nhưng rồi bỗng nhiên sau một đêm, làng Như Lệ lại có hẳn hoi một ngôi chùa. Chuyện như sau:
Ngày xưa, một đêm đang trời quang mây tạnh, bỗng mây đen ùn ùn kéo đến rồi gió mưa xối xả, sấm chớp ào ào. Trong lúc ấy, người ta cũng nghe tiếng động ầm ầm từ phí chùa Thượng Phước. Sau cơn chớp giật kinh hoàng ấy, trời bõng nhiên quang tạnh, dân làng Thượng Phước mới phát hiện ra rằng làng đã mất ngôi chùa, tưởng đâu là gió bão làm sập lỡ. Không dè sáng ra người ta mới tưng hửng khi thấy ngôi chùa của mình, khi không dựng oai nghiêm trên địa phận làng Như Lệ. Dân Thương Phước ức lắm mới bơi thuyền qua. Đúng là chùa của mình, tượng Phật của mình, nhưng lạ thay, không tài nào bưng nổi các vật dụng cảu chùa, kể cả tượng Phật. Bất lực trước sức nặng kỳ lạ, dân làng Thượng Phước đành nhường ngôi chàu của mình cho làng Như Lệ, Vì thế chùa có tên là Như Phước tự.
Ngày nay chưa rõ chùa Như Phước được xây cất từ năm nào, nhưng vào những năm hai mươi của thế kỷ này, chùa còn giữ được bức hoành phi với ba chữ thép vàng: Như Phước tự. Phận lạc khoảng ghi: Trái trùng tu, Cảnh Thịnh nguyên niên, trọng thu quý sửu sang lại vào tháng 8 năm Quý Sửu, niên hiệu Cảnh Thịnh (năm 1793). Quả là một ngôi chàu xưa trên đất Quảng Trị.
Trong chùa còn ba tượng Phật to bằng hình người, lạ bàn thờ đủ ba pho tượng Lưu Bị, Quan Công và Trương Phi.
(Nguồn: "Văn học dân gian Quảng Trị"- Tập 1 - Sở văn hóa; Thông tin thể thao; Thư viện Quảng trị 1922)